باد آسیاب؛ آسیاب باش، دُرُشت بگیر و نرم پس بده.

(به مناسبت یکم اکتوبر)

دلی که نموسوزه دل نموشه  /  خانِه تنا تنا آغیل نموشه

قومِ جدا جدا سنگِ ریزه یه / سنگِ ریزه ریزه منزِل نموشه

خدایا سال‌های عاج داره / زمستانِ هزاره بی‌بهاره

قسم بر آسمان پُرستاره / هزاره شیعه و سنی نداره

کشتار هدفمند هزاره‌های کویته که در سال 2011 م. به اوج خود رسیده بود، آنان را واداشت تا صدای خود را به‌گوش دولتِ پاکستان و جهانیان برسانند. بنابراین هزاره‌های کویته، با راه‌اندازی اعتراضاتِ مدنی، تظاهرات و راه‌پیمایی‌های گسترده، نه‌تنها گوش دولتِ پاکستان را کر کردند، بل توجهِ دیگر اقشار شیعه‌مذهبِ پاکستان را نیز جلب کردند؛ در نتیجه اعتراضات فراگیر شد و سراسر پاکستان را فرا گرفت. 

صد البته که این اعتراضات و تظاهرات فقط صدا بود، صدای مظلومیت هزاره و کوچک‌ترین تأثیری نگذاشت. برعکس روز به‌روز قتل و کشتارِ سیستماتیک و انتحار و انفجار افزایش یافت و فضای کویته، مخصوصاً مناطق هزاره‌نشین را ماتم گرفت. 

وقتی‌که تروریستان، مسافرانِ هزاره را - که عازم تفتان و در نهایت ایران بودند- از اتوبوس پیاده کرده و تیرباران نمودند؛ هزاره‌های کویته نا چار شدند تا دست همکاری بسوی هزاره های جهان دراز کنند و از آنان یاری طلبند، تا جهت توقف کشتارِ آن‌ها در سطح بین‌الملی وارد عمل شوند و صدای مظلومیتِ این مردم را به گوش نهاد های بین‌المللی و حقوق بشری برسانند.

سر انجام تمام هزاره‌های جهان به پاس احترام و بزرگ‌داشت از قربانی صدها تن از هزاره‌های بی گناه، و به پاس و احترام به انسانیت و حقوق بشر، درخواست هزاره‌های کویته را لبیک گفتند و دریک برنامه‌ریزی دقیق، تظاهرات و اعتراضات شان را بصورت منظم، در مقابل دفاتر سازمان ملل، دفاتر حقوق بشر و سفارت‌خانه‌های کشور پاکستان، در کشورهای مختلف به ثبت رساندند. برای برپایی این تظاهرات جهانی ” یکم اکتوبر” را انتخاب نمودند.

روی همین‌لحاظ بود که با تلاش کامران میرهزار، 70 تن از شاعرانِ مطرح از 88 کشور دنیا، در نامه‌ای به رهبران جهان، همبستگی خود را با مردم هزاره اعلام کردند و خواستار توقف نسل‌کشی آنان در پاکستان شدند. اشعارِ آنان گردآوری و در قالبِ یک کتاب که با پرچمِ هزارستان تزئین شده بود، منتشر شد. 

و این بود که یکم اکتوبر، به‌نامِ « روزِ همبستگی هزاره های جهان» مسمی گردید. بعد از سال 2011 م. تا اکنون در کشورهای مختلف، توسط نهادهای گوناگون از این روز، تحت عنوان «روز همبستگی هزاره‌ها» گرامی‌داشت به‌عمل آمده است. حال، فرقی نمی‌کند، چه شبکة سراسری مردمِ هزاره، چه حزب سیاسی-مردمی هزاره در پاکستان و یا هر نهاد و حزبی دیگر که آن را به‌نامِ خود ثبت کنند و یا خود را مبتکرِ آن بدانند، مهم نیست. مهم این‌است که با استفاده از یکم اکتوبر نه‌تنها هزاره‌ها انسجام درونی به‌وجود بیاورند، بلکه بتوانند دیگران را نیز با خود همراه سازند.

اینک، یکم اکتوبر روز همبستگی هزاره‌هاست.  هزاره‌ها دراین روز عواملِ افتراق و نفاق را تشخیص داده و گام‌های عملی برای انسجام و اتحاد بر می‌دارند. هزاره‌ها اگر متحد نشوند، گذشته تاریخی خود را به دقت غور نکنند، از تاریخ عبرت نگیرند، کمی‌ها و کاستی‌ها را آسیب‌شناسی نکنند، بدون شک مورد حذف بیشتر و تبعیض سیستماتیک اضافه‌تر قرار خواهند گرفت.

رشد و ترقی هر نظام اجتماعی در مشارکت تمامی افراد جامعه خلاصه می‌شود. رهبر شهید استاد عبدالعلی مزاری نیز با تاکید بر پرورش نسل تحصیل کرده و حسّاسیت و مشارکتِ جمعی در برابرِ سرنوشتِ جمعی تأکید ورزیده است. 

با سعی و تلاش مردم در گوشه و کنار جهان، و با پشتکار نهادهای مختلف، اول اکتوبر به یکی از ناب‌ترین فرصت‌ها برای ابراز وجود، ایجاد هماهنگی وهمسبتگی بیشتر و جلب افکارعمومی جهان نسبت به وضعیت هزاره‌ها تبدیل شده است. ادامه‌ی راه ثبت تاریخی این روز و عمومیت‌بخشیدنِ امروز و هم‌سو ساختنِ جهانیان با به‌رسمیت‌شناختنِ اول اکتوبر به‌عنوان روز همبستگی هزاره‌ها، وظیفه و وجیبة فرد فرد هزاره است.

زندگی شیرین شود با اتحاد            حل شود هر مشکلی با اتحاد

پیشه کن در زندگی وارستگی         چیره شو در کار با همبستگی

با حرمت

جمال‌الدین علی‌زاده

خزان 1401 ه.ش